اصفهان شهري تاريخي در مركز ايران است. اين شهر مركز استان اصفهان و نيز شهرستان اصفهان است. اصفهان از روزگاران كهن تاكنون به نام‌هاي : صفاهان ، صفويان ، پارتاك ، پارك ، پاري ، پاريتاكن، پرتيكان، جي ، رشورجي ، سپاهان ، سپانه ، شهرستان ،صفاهون ، گابا، گابيان ، گابيه ، گبي ، گي و نصف جهان سرشناس بوده‌است. پس از فتح توسط اعراب مسلمان و چون در عربي حرف «پ» وجود نداشته با لهجه و حرف «ص» بصورت "اصفهان" تلفظ گرديد.
آداب و رسوم مردمان اصفهان نيز مانند ديگر مناطق ايران، خاص و متنوع خود است. از جمله آداب و رسوم مردمان اصفهان مي‌توان به مراسم‌هاي گلاب‌گيري، شب اسفند، آتش افروزي و جل جلاني، چله بزرگ و چله كوچك، چهارشنبه سوري و عيد نوروز اشاره كرد.
اصفهاني‌ها نيز مانند همه مردم ايران‌زمين از اوايل اسفندماه با خانه‌تكاني و خريد نوروزي به پيشواز نوروز مي‌روند و سفره‌هاي هفت‌سين علاوه بر خانه‌ها در مغازه‌ها و مراكز تجاري اصفهان گسترده مي‌شود.
مردم اصفهان در اين روزها، شب بو و سنبل و ماهي قرمز مي‌خرند و پوشيدن لباس نو با رنگ‌هاي شاد از آداب قديمي مردم اصفهان است و شيريني‌هاي اصفهان نظير «گز و نبات و پولكي» هم پاي ثابت پذيرايي اصفهاني‌ها از مهمانان نوروزي است.
بازديد‌هاي نوروزي و رفتن سر مزار درگذشتگان از رسومي اصلي اصفهاني‌ها است و «سبزه انداختن» با ماشك و گندم و عدس را كه به طرز هنرمندانه‌اي در كنار ماهي قرمز و كتاب و گل و سنبل و سنجد و سير و سكه و سمنو، سيب، سركه و سماق در سفره هفت‌سين قرار مي‌گيرد.
شب اسفند مشهورترين آيين شهرهاي اصفهان و كاشان است. در ماه اسفند هر سال روزهاي ماه بيست و پنج روز محاسبه مي شوند و سال نيز ۳۶۰ روز محاسبه مي شود و به ۵ روز باقي مانده سال پنجه مي گويند. اين جشن معمولا از حدود يك الي دو ماه قبل از اسفند برنامه ريزي مي شود. اصالت اين جشن از شهر كاشان است و بيشتر در شهرهاي كاشان و شهرهاي اطراف آن انجام مي گيرد.
اصفهان شهري تاريخي در مركز ايران است. اين شهر مركز استان اصفهان و نيز شهرستان اصفهان است. اصفهان از روزگاران كهن تاكنون به نام‌هاي : صفاهان ، صفويان ، پارتاك ، پارك ، پاري ، پاريتاكن، پرتيكان، جي ، رشورجي ، سپاهان ، سپانه ، شهرستان ،صفاهون ، گابا، گابيان ، گابيه ، گبي ، گي و نصف جهان سرشناس بوده‌است. پس از فتح توسط اعراب مسلمان و چون در عربي حرف «پ» وجود نداشته با لهجه و حرف «ص» بصورت "اصفهان" تلفظ گرديد.
آداب و رسوم مردمان اصفهان نيز مانند ديگر مناطق ايران، خاص و متنوع خود است. از جمله آداب و رسوم مردمان اصفهان مي‌توان به مراسم‌هاي گلاب‌گيري، شب اسفند، آتش افروزي و جل جلاني، چله بزرگ و چله كوچك، چهارشنبه سوري و عيد نوروز اشاره كرد.
اصفهاني‌ها نيز مانند همه مردم ايران‌زمين از اوايل اسفندماه با خانه‌تكاني و خريد نوروزي به پيشواز نوروز مي‌روند و سفره‌هاي هفت‌سين علاوه بر خانه‌ها در مغازه‌ها و مراكز تجاري اصفهان گسترده مي‌شود.
مردم اصفهان در اين روزها، شب بو و سنبل و ماهي قرمز مي‌خرند و پوشيدن لباس نو با رنگ‌هاي شاد از آداب قديمي مردم اصفهان است و شيريني‌هاي اصفهان نظير «گز و نبات و پولكي» هم پاي ثابت پذيرايي اصفهاني‌ها از مهمانان نوروزي است.
بازديد‌هاي نوروزي و رفتن سر مزار درگذشتگان از رسومي اصلي اصفهاني‌ها است و «سبزه انداختن» با ماشك و گندم و عدس را كه به طرز هنرمندانه‌اي در كنار ماهي قرمز و كتاب و گل و سنبل و سنجد و سير و سكه و سمنو، سيب، سركه و سماق در سفره هفت‌سين قرار مي‌گيرد.
شب اسفند مشهورترين آيين شهرهاي اصفهان و كاشان است. در ماه اسفند هر سال روزهاي ماه بيست و پنج روز محاسبه مي شوند و سال نيز ۳۶۰ روز محاسبه مي شود و به ۵ روز باقي مانده سال پنجه مي گويند. اين جشن معمولا از حدود يك الي دو ماه قبل از اسفند برنامه ريزي مي شود. اصالت اين جشن از شهر كاشان است و بيشتر در شهرهاي كاشان و شهرهاي اطراف آن انجام مي گيرد.
آداب و رسوم مردم کردستان